Vertellen of voorleven?
Binnen gezinnen zie je het veel gebeuren, de ouder is boos op het kind. Boos omdat het niet doet wat de ouder vraagt. Kracht of macht worden in veel gevallen ingezet om toch het kind te bewegen hoe wij als ouder denken dat het moet. Eigenlijk zie je een vergelijkbare situatie gebeuren op de werkvloer als je naar werknemer en zijn leidinggevende kijkt.
Waar we ons als mens bijna nooit bewust van zijn is waarom het kind doet wat het doet. Als een kind moeite heeft met doen wat je van het kind vraagt, vraag jezelf dan eens af hoe dat eigenlijk bij jou zit. Ik zal een voorbeeld geven. Als een kind moeite heeft om het huiswerk gestructureerd te doen, hoe zit dat dan eigenlijk bij jou? Ben jij wel altijd bij met de was, het aanrecht schoon houden en de auto wassen en uitzuigen? Of doe jij die dingen ook pas als jij denkt dat het nodig is? En als dat het geval is, waarom zou je kind dan wel zo gestructureerd zijn als jij van het kind verwacht? Vergeet namelijk niet dat jij een heel breed referentie kader hebt en dat jij kunt reflecteren, waarbij de vraag nog maar is of je dat ook werkelijk doet. Maar jouw kind kijkt eigenlijk alleen naar jou. Wat jouw kind wil is erkenning en goedkeuring van jou, dus gaat het jou nadoen. Dat gaat vanzelf. Maar als het kind jou gaat nadoen, doet het ook dingen die jij niet zo leuk vindt aan jezelf.
Wat er vaak gebeurd, zonder dat we ons daarvan bewust zijn, is dat we reageren op iets van onszelf, een zogenaamde allergie. Maar hoe sneu is het eigenlijk voor het kind dat jij dan boos wordt al hij of zij niet gestructureerd genoeg is? Het doet jou na en dan is het niet ok?
Dat gedrag zien we ook terug in extremere situatie, zo zet een scheiding van de ouders zich vaak door in de relatie van de kinderen, of gaan de kinderen roken als de ouders roken. Maar ook bij Ruzie. Als de ouders hard voor elkaar zijn, elkaar geen warmte meer kunnen geven, wat leer jij dan je kind aan? Denk jij dat je kind het dan later beter krijgt? En als je dat al denkt, waarom zou dat dan zo zijn? Heb jij het hen geleerd? Of heb jij jouw kinderen iets anders geleerd? Vergeet niet dat we kinderen iets leren door wat we zelf doen, niet door wat we hen vertellen. We denken misschien dat kinderen in sprookjes geloven, maar die tijd stopt. Jij leert jouw kinderen voor het grootste gedeelte aan wat jij doet, niet wat je ze verteld. Dus als jij je stoort aan het gedrag van je kind, en je vraagt je af wat je moet doen om dat te veranderen, sta dan eens stil bij juist die vraag. Wat kan ik doen dat het anders wordt? En realiseer je dan vervolgens dat iets pas een probleem is als jij het antwoord niet weet, en daar niets aan doet!
Martin Goedknegt
ZELFbewustzijn als LIFE & RELATIECOACH, PRIVE EN ZAKELIJK