Verantwoordelijkheid nemen voor gevoel

In een relatie ervaar je dat probleem vaak beide, en je denkt beide dat “het probleem” voornamelijk ontstaat door wat de ander doet. Soms zo sterk dat het je helemaal uitput, wat de situatie verslechterd.

Echter ervaar je zelf een tekort bij jezelf, maar ben je daar nog niet bewust van. Je ziet namelijk “het tekort / het probleem” bij de ander.

Wat vinden we normaal?

In bijna alle gevallen als mensen problemen ervaren, speelt het gevoel een rol en leggen mensen verantwoordelijkheid voor het eigen gevoel bij de ander. Het komt door de ander dat ik geen energie meer heb. Het komt door de ander dat ik zo reageer. Het komt door de ander dat ik dit doe. Het is toch logisch dat ik dit zeg, of natuurlijk is het zo.

Ik zie dat anders.

Toen ik ernstig depressief was, dacht ik dat de ander iets anders moest doen, zodat ik mij beter zou gaan voelen. Ik zei, als jullie het anders doen, word ik gelukkig. Echter stonden er allemaal mensen om mij heen, die tegen mij zeiden: Martin, jij bent depressief, jij moet het anders doen.

In en in machteloos voelde ik mij. Totaal onbegrepen en intens verdrietig, tot het bot. Als zij het anders zouden doen, zou ik mij tenslotte beter voelen, en ik voelde mij zo rot, maar zij gingen het niet anders doen. Eigenwaarde zakte weg want niemand wilde mij helpen.  Waardeloos voelde ik mij. Zo zonder waarde dat de zin van leven niet meer bestond.

Sterker nog, omdat ik dat meerdere malen had gezegd dat de ander het anders moest doen, en er niets veranderde gingen de mensen alleen maar meer afstand nemen van mij. Ze gingen zich afsluiten verhardde naar mij, mensen gingen zichzelf in bescherming tegen mij nemen. Ik moest het zelf maar oplossen. Meer en meer zakte ik weg, totdat…..

Totdat….

Ik me bewust werd, en een inzicht volgde op dat denken. Ik dacht ineens: “Als ik zeg dat ik autonoom ben, waarom moet een ander het dan anders doen?” Dat rijmde niet, en met die vraag in mijn hoofd zwierf ik uren, dagen en weken wederom doelloos en op straat. De regen op mijn hoofd, de sneeuw knarsend onder mijn schoenen. Ik kwam niet uit die vraag, ik snapte het niet.

Ik liet ook die vraag op een gegeven moment los. Ik dacht bij mezelf, zoek het uit allemaal, ik ga dit wel zelf oplossen! Ik was er helemaal klaar mee, niemand die naar mij wilde luisteren, niemand die mij een goed gevoel kon geven. Ik dacht ik ga dit alleen doen, en al verlies ik daarmee alles en iedereen, ik ga dit oplossen. Vanaf dat moment ging ik de confrontatie aan met mijn gedachte. Niemand deed er meer toe voor mij, Krijg allemaal maar de……zak allemaal maar in de…………. Ik ga dit oplossen. Mijn doelen waren, ik wil mezelf zijn, en ik wil een goede vader zijn. De rest boeide me niet meer, ik had het los gelaten. Geen goede partner? Prima! Geen goede collega? Prima! Geen goede vriend? Prima! (terwijl ik riep dat dat prima was, was dat natuurlijk niet prima!)

Tsjee, wat een heftig proces was dat! Bij de gedachte alleen al voel ik het vocht alweer achter mijn ogen kruipen en zich vormen tot een traan. Hoe eenzaam kun je zijn….als je denkt dat….

Wat was de oplossing?

In die periode, al was ik mij totaal niet bewust van wat ik deed, maakte ik de juiste keuze. Door iedereen los te laten, de intrinsieke behoefte te hebben mezelf te willen zijn, kon er maar een iemand zorgen dat ik mij beter ging voelen. Dat was ik! Ik nam onbewust verantwoordelijkheid voor mijn eigen gevoel, omdat ik iedereen uitbande. Niemand kon ik de schuld meer toekennen, er was niemand meer voor mij.

Niet dat dat makkelijk was hoor. Telkens viel ik terug, tekens voelde ik mij in de steek gelaten, eenzaamheid, pijn en leegte waren het grootste deel van mij. Maar, doorzettertje als ik ben, elke dag en nacht ging ik het opnieuw aan. Keer op keer de doelen voor ogen stellen:  “Ik wil mezelf kunnen zijn”, “ik wil een goede vader zijn”. Die doelen stellen zorgde ervoor dat ik het aanging, ik ga dit oplossen. Zo maakte ik stap voor stap de juiste keuzes.

Inzicht

Het inzicht dat ik verantwoordelijkheid moest nomen voor mijn gevoel werd voor mij langzaam duidelijk. Er is er maar een verantwoordelijk voor wat ik voel, en dat ben ik!

Als je naar iemand kijkt die depressief is vinden we dit logisch. Natuurlijk moet die persoon die depressief is verantwoordelijkheid nemen van zijn of haar eigen gevoel. Je moet bij die gedachte wellicht bijna een glimlach van je gezicht vegen. Zo logisch is dit!

Wat je vergeet

Wat je alleen vergeet is dat die persoon, net als jij,  nooit geleerd heeft hoe je dat moet doen. Het wordt ons namelijk niet geleerd. We roepen wel neem verantwoordelijkheid voor wat je voelt.  Maar hoe doe je dat dan? Weglopen uit de situatie is wellicht het enige wat we kennen, of we vliegen de ander aan of we gaan negeren. Heb jij wel een stil gestaan bij de vraag of jij wel verantwoordelijkheid neemt voor je eigen gevoel? Weet je überhaupt wel wat het verschil tussen een gevoel, emotie  of gedachte is? Dus we roepen  wel neem verantwoordelijkheid voor je gevoel, maar hoe doe je dat?

Dit in relatie tot een ander

Als je dit soort inzichten in een relatie legt, wordt het heel interessant. Zelfs in een liefdesrelatie  handelen we dan een soort uit naam van liefde door de ander op het tekort te wijzen. Want in een relatie die niet lekker loopt, zeggen we tegen de ander dat die het anders moet doen, want wat die ander doet is voor jou niet fijn. In een destructieve relatie blijven mensen dan soms hangen omdat ze denken dat de ander het anders moet doen om gelukkig te kunnen worden.

Gelukkig ben jij niet depressief en toch roep je net als ik destijds, dat de ander verantwoordelijk is voor jouw gevoel? Met andere woorden neem jij dan verantwoordelijkheid voor jouw gevoel? In de praktijk kan ik daar een aantal voorbeelden in schetsen. Jij of de ander roept bijvoorbeeld: Ik voel me niet gehoord, en koppelen dat aan het feit dat de ander niet luistert. Of je roept ik voel me niet gezien, en koppelt dat aan het feit dat de ander jouw waarde niet ziet. Of je voelt je niet van betekenis, omdat de ander jou negeert. Maar in welke mate heb jij zelf invloed op het feit dat je niet gehoord, gezien wordt of je van waarde voelt voor de ander?

Wat ik mensen leer is zich bewust te worden van zichzelf. Ik kan dat omdat ik geleerd heb hoe je dat doet. Voornamelijk gaat het dan ook over inzichten en bewuster worden van het gevoel, de gedachte en de actie bij jezelf. Daarnaast help ik mensen dan iets te doen met die kennis en inzichten. Er komen alternatieve mogelijkheden op de ‘standaard patronen’, en daarmee komt er een keus en worden patronen doorbroken. Dat zijn vaak korte en confronterende processen, die ik graag op een luchtige een eenvoudige manier uiteenzet.

Conclusie

Maar als jij meer kennis krijgt van je eigen gevoel, emotie en gedrag, ga je jezelf beter begrijpen. En pas als jij jezelf beter begrijpt, kan de ander jou beter begrijpen. Die kennis kun je opdoen door je te laten coachen of je erin te verdiepen.

Jij hebt de verantwoordelijkheid voor jouw gevoel, daar kun je iets mee. Hoe moeilijk dat soms ook is, leg dat niet bij een ander.