Verliefd op een ander, klinkt mooi, maar wat als je in een relatie zit? Je gevoelens voor de ander onderdrukken?
Je kunt dit verliefd worden en uitleven zien als verschillende situaties, waarbij het bij het uitleven van verliefdheid doorgaans steeds complexer wordt. Zo is verliefd zijn iets anders als iets met die verliefdheid doen. Er “aan toegeven” zeg maar. Daarnaast maakt het ook verschil of je dat vervolgens zonder medeweten van je partner doet of niet. Eenmaal ‘gekozen’ om het zonder medeweten van je partner verder te onderzoeken, blijven mensen het doorgaans stiekem doen. Als de partner er dan later zelf achter komt, is er nog een (groter) probleem, namelijk vertrouwensbreuk. Mijn ervaring leert me dat het juist de vertrouwensbreuk is welke voor de zwaardere problemathiek zorgt in een relatie, niet de verliefdheid de gevoelens op zich. Daar is vaak begrip voor.
Als je eenmaal verliefdheid voelt voor een ander, en het komt uit is de problemathiek die ontstaat afhankelijk van wat er allemaal is gebeurd en gezegd. Ik zal ter indicatie hieronder een aantal voorkomende stappen benoemen die het steeds ingewikkelder maken:
- Ontkenning als de ander er naar vraagt.
- Niet alles in een keer opbiechten, elke keer een stukje van de waarheid.
- De duur van de verliefdheid, hoe lang het al speelt.
- Hoe vaak er stiekem contact is geweest.
- Wat er in dat contact is gebeurd.
- Of het op werk plaats heeft gevonden of sport, een plek waar je veel komt.
- Of het een bekende of onbekende van je partner is.
- Of de verliefdheid wederzijds is.
- Als er seks is geweest met degene op wie je verliefd bent.
- Wat er in de seks is gebeurd (welke handelingen)
- Is er na de seks met degene op wie je verliefd bent, ook geweest seks is geweest met de partner.
- Is de seks veilig of onveilig is geweest.
- Hoe vaak er seks is geweest.
- Wat er tijdens de seks is gebeurd
- Of je wel of niet de verliefdheid kan stoppen.
- etc.
Mijn ervaring leert dat de factoren zich vaak opstapelen als mensen de verliefdheid uitleven. Het start met de ander opzoeken en dat soms ook blijven doen. Als de verliefdheid en de invulling ervan bekend wordt binnen de relatie, gaat de partner te maken krijgen met forse emoties en gevoelens. Dat je daar beide mee te maken gaat krijgen is vrij zeker, ook al wordt het niet (gelijk) bekend bij je partner dat je verlieft bent. Het gedrag van de verliefde partner wordt namelijk anders, de partner voelt dat aan maar weet niet wat hij/zij voelt en kan de veranderingen in veel gevallen niet plaatsen. Asl gevolg hiervan neemt de Intimiteit in de “bestaande” relatie bijvoorbeeld af, telefoongebruik neemt toe, er wordt meer afstandelijk gereageerd, meer afstand gecreëerd en gesprekken worden ineens snel discussies. Eigenlijk wordt verwijdering ingezet.
Als het niet bekend is bij je partner dat je verliefd bent, snapt die er in het begin doorgaans niets van en door de onzekerheid gaat die dan aan zichzelf twijfelen. (zelfbeeld, zelfvertrouwen en eigenwaarde komen onder druk). Vaak wordt die partner uiteindelijk wantrouwend en gaat die op diepgaand onderzoek uit. Controlle van digitaal en fysiek gedrag worden het gevolg, gebruikmakend van mail/trackers/opname’s/volgen etc. alles om tot bewijs te komen. Vanuit uit dat wantrouwen wordt het gedrag soms mens onterend. Het kan heel ver gaan, dat wordt dan later weer een discussiepunt, wat die ander allemaal al niet gedaan heeft. Daarin voelt de verliefde partner zich dan bijvoorbeeld gekwetst m.b.t. privacy. Hacken van mail, telefoon of gps gegevens, of volgen via gps gegevens, het gebeurd allemaal dagelijks.
Als het nooit uitkomt is de kans vrij groot dat er schuldgevoel komt, iets gaat knagen. En als het niet uitgesproken wordt, is de basiswaarde van een eerlijke relatie of “waarheid in de relatie” eigenlijk weg. Dat hoeft geen probleem te zijn als je zo een relatie wil, maar vraag je eens af of dat werkelijk goed is. Het wordt snel afgedaan als een “leugentje om bestwil”, of “het is beter als de ander het niet weet”.
Dat wordt als normaal en/of acceptabel ervaren. In mijn ogen krijg je zo nooit de relatie die je eigenlijk echt wilt hebben met elkaar. Want wat als je niet eerlijk kunt zijn naar elkaar, is dat liefde? Wat heb je dan eigenlijk? Wil jij zo leven?
Als het wel bekend wordt, en je bent al verder in het proces, gaat het veel met jou en jullie doen. Emoties komen los en de impact daarvan is afhankelijk van wat er verder allemaal is gebeurd (zoals hierboven omschreven) en in welke mate iemand regie op eigen gedrag en gevoel kan hebben. De partner die niet verliefd is hoopt, als het eenmaal bekend is, dat “het allemaal snel overgaat of nog ‘goed’ komt”.
De verliefde partner reageert anders. Soms met spijt en soms vanuit een soort illusie dat het misschien wel samen kan gaan? Dat is een reden om een open relatie te starten bijvoorbeeld, waarbij dit uitgangspunt het in mijn ogen kansloos maakt. Juist waarheid kunnen spreken is nodig in een open relatie bijvoorbeeld, omdat vertrouwen zeer belangrijk is in een dergelijke situatie.
Dan komt er vaak nog bij dat de partner die niet verliefd is, vaak dingen gaat eisen, en de omgeving gaat vaak oordelen over degene die verliefd is. Als dat gebeurd, gaat iemand wanhoop ervaren wat het handelen niet positief ten goede komt. Dan komt er verwarring en schaamte en gaat iemand voor zichzelf opkomen. Dan komt er verharding en komt er meer en meer druk in de relatie. Dan gaat de ander bijvoorbeeld eisen of zeer sterk verlangen dat je samen bent, samen dingen doen en meer intimiteit bijvoorbeeld. Dat wordt zo sterk, dat het niets meer met liefde te maken heeft. Het wordt dan obsessief.
De ‘aanwezigheid’ van anderen
Ik stel dat als er gesprekken worden gevolgd om dit op te lossen, we in een dergelijke situatie niet met twee, maar met drie personen te maken hebben. Eigenlijk zijn het er nog meer, omdat ook de naaste van de beide partners wel degelijk een mening hebben, er iets van vinden en invloed uitoefen op de relatie die onder druk staat.
Goed bedoeld van iedereen, maar door een gebrek aan kennis van de impact van een dergelijke situatie, (missen van kennis m.b.t. menselijk gedrag ect) is het vaak juist desastreus. Mensen gaan oordelen, meningen geven, partij kiezen en afstoten maar begrijpen eigenlijk niets van de situatie. Alsof ze ineens zelf een motorblok van een auto uit elkaar gaan halen.
Je ziet dan vaak gebeuren dat een stel zich uiteindelijk gaat afzonderen van hun sociale netwerk, en dan zelf met de problemathiek aan de gang gaan. Op dat moment wordt ik vaak benaderd om te helpen met een oplossing, en natuurlijk doe ik dat!
De ‘psychologie verliefd op een ander’
Verliefd op een ander? Wat is dat eigenlijk? Waarom is het zo? Waarom verlang ik naar iemand anders? Welke impact heeft het eigenlijk op mij? Om antwoorden op dergelijke vragen te kunnen geven moet je begrijpen wat er gebeurd. De factor die verliefdheid extra heftig maakt is; verslaving! Helemaal als de verliefdheid wederzijds is, dat trekt enorm aan degene die verliefd is. Die weet zich hiermee doorgaans eigenlijk geen raad, en ziet uiteindelijk veel boosheid, machteloosheid en verdriet bij de partner. Mensen die verliefd zijn hebben te maken met het feit dat het lichaam verslavende stoffen aanmaakt, en daar heb je dan echt last van.
Denk met die stoffen aan: Adrenaline (gevoel van boven natuurlijk kunnen presteren), Dopamine (heerlijk gevoel van genot, roezig), Phenylethylamine (PEA) (Geeft je gevoel van blijdschap/euforie (vergelijkbaar met XTC en speed)) en Norepinephrine (gevoel van opgewektheid/vrolijk/open/helder denken). Die stoffen zijn prettig, maar hebben invloed op je realiteitszin. Bijvoorbeeld de gedachte dat je prima twee relaties kunt hebben, of zoveel liefde te bieden hebt dat dat makkelijk meer personen kunnen zijn. Dan vergeet je alleen dat de ander nog aan het bekomen is van een enorme schrik en dat die wordstelt met een concept als vertrouwensbreuk. Wat moet daar dan mee? Daarnaast is het zo dat verliefdheid vaak wordt verward vanuit een gevoel van afhankelijkheid. Hoe dat komt lees je in deze blog: verliefd of onafhankelijk/
Het enorme dilemma!
Bij de ene ‘persoon’ ervaar je dan een euforisch gevoel en bij de partner negativiteit, boosheid, verdriet, teleurstelling, onbegrip, stress etc. Dan vervolgens kom je ergens tot de conclusie dat je moet kiezen, of roepen je vrienden of vriendinnen, ouders of partner dat. “Je MOET nu kiezen” Maar als dit het scenario is, waar kies je dan eigenlijk voor, en hoe in hemelsnaam moet je stoppen? Kies je dan voor iemand waar je je fijn voelt, of zou je kiezen voor je partner die eigenlijk (vanuit machteloosheid en angst) alleen maar lelijk doet?
Wat je beide niet meer kunt als je in een dergelijke situatie terechtgekomen bent, is verantwoordelijkheid nemen voor het eigen gevoel en gedrag. Je gaat beide verwijten maken, oordelen en machteloos en gefrustreerd reageren. Ook hier heb ik een blog over: verantwoordelijkheid-nemen-voor-gevoel/
Kiezen
Maar goed je snapt zelf ook, dat je ‘moet’ kiezen. Maar hoe kies je dan eigenlijk? Over kiezen op zich, heb k ook een blog geschreven die vindt je hier: Kiezen. Kiezen in een situatie als deze is echter complexer als alleen een blog lezen. Want waartussen kies je eigenlijk? Vaak wordt er namelijk een vergelijk getrokken tussen een relatie, een persoon, een gezin en degene op wie je verliefd bent. Maar zijn dat wel reële vergelijkingen en wat nu als je waarheidsbeeld door alle fijne stoffen is verstoord?
“Ik wil het gezin niet opgeven” of “Ik kan niet kiezen tussen de relatie en de gene op wie ik verliefd ben”. De bestaande partner echter heeft hier ook met gevoelens te maken die zijn of haar eigenwaarde zwaar onder druk zetten. Daar wil je dan niet aan denken, maar die gevoelens zijn er ook. Tegelijk kun je er dan niet voor je partner zijn, ervaart die wanhoop, frustratie, pijn, verdriet, onbegrip, verbijstering etc.
Meerwaarde
Eenmaal in zo’n situatie zijn er mogelijkheden om ook in deze situatie “verliefd op een ander” de juiste keuzes te maken. Het gaat hier namelijk om het bekend en bewust worden van de situatie, voor beide partijen. Bewust worden waar jij en je partner als mens nu eigenlijk mee te maken hebben en bewust worden van het menselijk gedrag, van jou en van de ander.
Zo stelt de partner van de verliefde persoon dat het een probleem is dat die verliefd is. En vooral ook bijvoorbeeld dat die verliefdheid moet stoppen, of de ander in elk geval niet meer mag zien. Maar is de verliefdheid wel het probleem? En is je ander dwangmatig verzoeken het contact te verbreken wel een basis om een relatie aan te gaan met elkaar? En is de verliefdheid niet een uiting van een dieperliggend gemis, een gevolg?
En kun je verliefdheid stoppen? Zeker als je weet dat er verslavende stoffen worden aangemaakt. En Moet de verliefdheid stoppen omdat je van de ander houdt, is dat liefde? Of is het angst? En waarom is dat dan zo?
Wat is het probleem hier nu eigenlijk? Is het niet dat de relatie niet zo goed was als dat jullie in eerste instantie dachten en je hier nu mee overvallen wordt? Is het probleem niet dat je bang bent iets kwijt te raken? Is verliefdheid wel het probleem? Allemaal vragen op onbekend terrein, doorgaans bij beide partners.
Waar heb je mee te maken?
Wat je moet weten is dat de persoon die verliefd is, ook enorm met zichzelf in conflict zit. Ook die ervaart een enorme worsteling. Van heftige euforie tot enorme zelfafwijzing. Daarnaast heeft een verliefd persoon te maken met een omgeving die dat allemaal ook nog eens veroordeeld en afwijst, en wordt gevoed door verslavende stoffen. Daarmee komt iemand die verliefd is in een heel moeilijke positie, die ervaart namelijk dat hij of zij MOET gaan kiezen. Iemand wil niet kiezen, weet niet hoe te kiezen, kan niet kiezen, maar moet kiezen. Maar als je moet kiezen, hoe kies je dan, en waartussen kies je dan?
- De partner waar je verliefdheid bij ervaart en euforie.
- De partner waar je wanhoop, verdriet, boosheid en teleurstelling ervaart.
Tussen deze twee personen ‘MOET’ de verliefde persoon dan kiezen. Vraag jezelf eens af, wat is dit voor keuze, en waarvoor zou jij kiezen? Als er een gezin is speelt er nog meer en als de verliefdheid is uitgekomen, hebben we doorgaans ook nog te maken met een vertrouwensbreuk.
Bij een dergelijke keuze, midden in een ‘roller coaster’ van gevoelens, gedachtes en emoties, wordt er vaak een vergelijk getrokken tussen een persoon en een gezin. Dan kiest iemand vaak of voor de ander, of voor het gezin, maar zelden bewust voor de huidige partner. Die huidige partner wordt namelijk als het probleem gezien. Hoe dan ook, de verliefde partner ‘moet’ een onmogelijke keuze maken. Dat spreken de verliefde partners ook letterlijk uit; ”Het is een onmogelijke keuze”, “Ik kan niet kiezen”, “Ik weet niet hoe ik moet kiezen”.
Wat je kan helpen in een dergelijke situatie is bewustwording, zelfbewustzijn!
In een dergelijke situatie heb je eigenlijk hulp nodig, hulp omdat die een vlak is waar je geen kennis hebt, en het te complex is in je huidige staat van zijn die kennis eigen te maken. Hulp bij het ordenen van jezelf, je gevoel en emoties. Je moet eigenlijk weten waar je staat. En je partner heeft hulp nodig. Als je leert wat er is gebeurd, wat de oorsprong van de verliefdheid is, hoe je de chaos kunt ordenen en hoe je er voor de ander kunt zijn, kun je verder komen. Bewustwording staat dan centraal, denk hierbij eens aan de volgende vragen:
- Waartussen ben ik eigenlijk aan het kiezen?
- Wat voel ik eigenlijk, en waarom voel ik dat?
- In welke mate speelt angst een rol? Ben ik bang om de verkeerde keuze te maken?
- Wat doet verliefdheid met mijn beoordelingsvermogen?
- Wat is eigenlijk de reden dat ik open ben komen te staan voor verliefdheid, weet ik die wel echt?
- Hoe ik mijn huidige partner zie, klopt dat wel? Is die dan werkelijk zichzelf op dit moment?
- Wat zou wanhoop bij de ander nu eigenlijk voor invloed kunnen hebben op het gedrag? Hoe reëel ben ik eigenlijk in deze stappen?
- Wat zou ik in de volgende relatie anders doen om te voorkomen dat ik weer verliefd op een ander zou worden? Weet ik eigenlijk wel hoe dit komt?
- Hoe weet ik nu eigenlijk dat die partner de ware is voor mij? Hoe toets ik dat, en wat is een relatie eigenlijk?
- Wat voor voorbeeld wil ik mijn kinderen eigenlijk geven? En wat doe ik nu? Welke impact zal dit op hen kunnen hebben?
- etc, etc.
Duidelijkheid creëren is essentieel bij het maken van een moeilijke beslissing. Voor beide partners. Maar dat is onmogelijk als je eigenlijk niet weet wat er allemaal met je gebeurd. Zorg dus voor meer inzicht in de situatie waarin je zit, dat geld voor beide partners. Vraag hulp, want dit heb je nooit geleerd, je hebt geen idee wat er allemaal speelt en waarom dat zo is. Maar onthoudt, verliefdheid op zich is niet het probleem!
– Even een kleine opmerking: Ik heb sinds kort ook een forum, daar kun je jou persoonlijke vraag anoniem stellen. Kijk even of dat iets voor je is: Klik hier!
Wat moet je doen als je verliefd bent op een ander?
Ik adviseer mensen om te leren omgaan met de verliefdheid, en je huidige partner er zo vroeg mogelijk in te betrekken, hoe sterk je daar ook tegen opziet. Realiseer je dat, tenzij de verliefdheid overgaat, het alleen maar complexer wordt. Wat je daarin jezelf kunt afvragen is wat je kan helpen om eerlijk te zijn naar je partner. Als je vast loopt op dat vlak, kan ik je helpen, één sessie is dan vaak al genoeg.
Leren omgaan met verliefdheid binnen de relatie is iets heel anders als de verliefdheid te stoppen. Als je leert om er mee om te gaan, wordt je relatie beter! Doe het niet alleen, doe dat samen! Het is fijn als je partner er voor jou kan zijn in dit proces. En met hulp zal je versteld staan waar die partner toe in staat is, hoe vergevingsgezind een ander kan zijn, en hoe je van een crisis winst kan maken. Daarvoor moet je wel je gevoelens begrijpen en daar mee om kunnen gaan, en niet iedereen kan dat.
Leer omgaan met je gevoel
Leren omgaan met je gevoel, is iets heel anders als het gevoel voor een ander onderdrukken, je hebt waarschijnlijk alleen nog niet geleerd hoe je met je gevoel kunt omgaan. Beëindig je relatie niet vanuit een verliefdheid, dan is er veel instabiliteit, als je al de relatie wil beëindigen, doe dat dan vanuit stabiliteit. Mijn ervaring leert dat verliefdheid zeker niet het einde van een relatie hoeft te zijn. Als je doorgaat zonder hulp, is dat in veel geval wel het geval.
Er zijn veel mensen die de verliefdheid weten te ‘overwinnen’, mensen die gevoelens weer voor hun eigen partner kunnen terug vinden, en de relatie juist sterker maken en meer openheid kunnen geven. Maar om je illusie te doorbreken, dat gaat niet vanzelf!
Wie kan hier iets aan doen?
Als jij verliefd op een ander bent, ben jij de enige die hier echt iets aan kan doen. Ik zie de verliefdheid niet als een probleem op zich, maar als een signaal, dat je in de relatie niet vindt wat je zoekt, wat niet bekend dat de relatie die je had niet goed is.
Wat jou zal helpen is bewustwording van jezelf, het zelfbewustzijn vergroten. Wat doe ik, wat voel ik, waarom reageer ik zo, wat overkomt mij nu eigenlijk, waarom ben ik verliefd geworden, of waarom zeg ik tegen degene van wie ik houdt ‘je moet stoppen met de verliefdheid”?
Als je hulp hierin prettig zou vinden, neem dan vrijblijvend even contact op of plan hier direct wat in, ik doe ook online sessies, dat helpt je snel verder en kan ook zonder dat je partner er gelijk van hoort.. Dan kun je van gedachten wisselen met iemand die op dit vlak ervaring heeft en krijg je een beeld hoe je verder kunt.
En als partner?
Wat kun jij doen? Het beste wat jij kunt doen is zorgen dat je jezelf blijft, en je niet laat beïnvloeden, en ook dat kun je leren. Blijf je realiseren dat degene van wie jij houdt, die nu verliefd is, het ook heel moeilijk heeft. En ik weet het, dat is ‘a Hell off a job’. Je zult snel geneigd zijn ‘negatieve’ gedachtes te uiten, uren gesprekken aan te gaan, de ander te gaan beperken en weet ik niet wat. Maar dat brengt je niet dichter bij elkaar.
Zorg dat je je niet laat meenemen in de angst en wanhoop die je gaat ervaren. Zorg dat je grip krijgt op je gevoel en vooral ook grip houdt op je eigenwaarde, op je zelfbeeld en heel belangrijk: wordt je bewust waar je bang voor bent, en wees je bewust hoeveel je van de ander houdt.
Daarnaast is het belangrijk te weten dat je nu beide anders in de relatie staat, de relatie wordt nooit meer hetzelfde, die wordt anders! De één wil vaak verder met de relatie, en de ander wil opnieuw beginnen. Je hebt absoluut de grootste kans op herstel als je zorgt dat je je beide jezelf agaat ontwikkelen, en gaat snappen waar jullie nu eigenlijk mee te maken hebben. Realiseer je dat je het waard bent om voor te kiezen, als je waardig blijft!
Martin, Zelfbewustzijn
