Verliefd op een ander, klinkt mooi, maar wat als je in een relatie zit? Je gevoelens voor de ander onderdrukken?
Je kunt dit zien als verschillende situaties, die het eigenlijk steeds complexer maken. Zo is verliefd zijn, voor een relatie iets heel anders als iets met die verliefdheid doen. Er “aan toegeven” zeg maar. En maakt het ook verschil of je dat stiekem doet of niet. Eenmaal ‘gekozen’ om het stiekem te doen, blijven mensen het doorgaans stiekem doen. Als een partner er dan later zelf achter komt, is er naast de verliefdheid een groter probleem als de verliefdheid, en dat is vertrouwensbreuk.
Als je eenmaal verliefdheid voelt, komen er soms complicerende factoren bij waarbij ik er een aantal zal benoemen:
- Ontkenning als de ander er naar vraagt.
- Niet alles in een keer opbiechten.
- De duur van de verliefdheid.
- Hoe vaak er contact is geweets.
- Wat er in dat contact is gebeurd.
- Of het een bekende of onbekende van je partner is.
- Is de verliefdheid wederzijds.
- Als er seks is geweest met degene op wie je verliefd bent.
- Is er na de seks met degene op wie je verliefd bent, ook geweest seks is geweest met de partner.
- Is de seks veilig of onveilig is geweest.
- Hoe vaak er seks is geweest.
- Of het een bekende of onbekende van je partner is.
- Is de verliefdheid wederzijds.
DE ervaring leert dat het zich vaak opstapelt als mensen iets met de verliefdheid gaan doen, er gehoor aan gaan geven. Als de verliefdheid en de invulling ervan bekend worden binnen een relatie, gaan mensen in veel gevallen te maken krijgen met emoties en gevoelens. Dit bij jezelf, degene op wie je verliefd bent en doorgaans het meest bij je partner. Dat gaat waarschijnlijk ook gebeuren al wordt het niet bekend. het gedrag van de verliefde partner wordt namelijk anders, en de ander voelt dat aan, of heeft dat door. Als het niet bekend gemaakt is snapt de ander er niets van. doorgaans wordt die dan wantrouwend en gaat op onderzoek uit (mail/trackers/opname’s/volgen etc) om tot bewijs te komen. En dat kan heel ver gaan, vaak wordt dat dan ook weer een discussie punt aan het einde. Daarin voelt de verliefde partner zich dan gekwetst m.b.t. privacy.
Als het nooit uitkomt is de kans vrij groot dat er schuldgevoel komt, iets gaat knagen. En als het niet uitgesproken wordt, is de basiswaarde van “waarheid in de relatie” weg. Dat wordt dan wel als normaal en/of acceptabel ervaren, maar in mijn ogen krijg je dan nooit die relatie die je echt kunt hebben met elkaar. Dan ga je jezelf en de ander tekort doen, maar omdat dat maatschappelijk als ‘normaal’ wordt gezien, zul je dat nooit echt weten. Wat niet weet wat niet deert wordt dan, met de lach van onmacht benoemd naar die ene vriend of vriendin.
Als het bekend wordt, gaat het veel met je partner doen, dat ontstaat omdat dit niet als normaal wordt gezien. Emoties komen los en de impact daarvan is afhankelijk van wat er verder allemaal gebeurd is zoals hierboven omschreven en in welke mate iemand regie op eigen gedrag en gevoel kan hebben. De partner die niet verliefd is hoopt, dat als het eenmaal bekend is, dat “het allemaal nog ‘goed’ komt”. Soms met spijt en soms vanuit een soort illusie dat het misschien wel samen kan gaan?
Waarbij de partner die niet verliefd is, vaak dingen gaat eisen, en de omgeving gaat vaak oordelen over degene die verliefd is. Als dat gebeurd, gaat iemand wanhoop ervaren wat het handelen niet positief te goede komt. Dan komt er verwarring, schaamte, gaat iemand voor zichzelf opkomen, komt er verharding en komt er meer en meer druk in de relatie.
De ‘aanwezigheid’ van anderen
Ik stel dat als er relatietherapie wordt gevolgd om dit op te lossen, we in een dergelijke situatie niet met twee, maar eigenlijk met drie personen te maken hebben. Eigenlijk zijn het er nog meer, omdat ook de naaste van de beide partners wel degelijk een mening hebben, er iets van vinden en invloed uitoefen op de relatie die onder druk staat.
Goed bedoeld, maar door een gebrek aan kennis van de impact van een dergelijke situatie, is het vaak juist desastreus. Mensen gaan oordelen, meningen geven, partij kiezen en afstoten maar begrijpen er eigenlijk niets van.
Je ziet dan vaak gebeuren dat een stel zich gaat afzonderen en dan zelf met de problemathiek aan de gang probeert te gaan. Op dat moment wordt ik dan vaak alsnog benaderd om te helpen met een oplossing, en natuurlijk doe ik dat!
De ‘psychologie verliefd op een ander’
Verliefd op een ander? Wat is dat eigenlijk? Waarom is het zo? Waarom verlang ik naar iemand anders? Welke impact heeft het eigenlijk op mij? Om antwoorden op dergelijke vragen te kunnen geven moet je begrijpen wat er gebeurd. De factor die verliefdheid extra heftig maakt is; verslaving! Helemaal als de verliefdheid wederzijds is, dat trekt enorm aan degene die verliefd is. Die weet zich hiermee geen raad, en ziet veel boosheid, machteloosheid en verdriet bij de partner. Mensen die verliefd zijn hebben te maken met het feit dat het lichaam zwaar verslavende stoffen aanmaken, en daar heb je dan echt veel last van.
Denk met die stoffen aan: Adrenaline (gevoel van boven natuurlijk kunnen presteren), Dopamine (heerlijk gevoel van genot, roezig), Phenylethylamine (PEA) (Geeft je gevoel van blijdschap/euforie. (vergelijkbaar met XTC en speed)), Norepinephrine (gevoel van opgewektheid/vrolijk/open/helder denken). Die stoffen zijn prettig, maar hebben ook invloed op je realiteitszin. Bijvoorbeeld de gedachte dat je prima twee relaties kunt hebben, of zoveel liefde te bieden hebt dat dat makkelijk meer personen kinnen zijn. Dan vergeet je alleen dat de ander nog aan het bekomen is van een enorme schrik. Daarnaast is het zo dat verliefdheid vaak wordt verward vanuit een gevoel van afhankelijkheid. Hoe dat komt lees je in deze blog: verliefd of onafhankelijk/
Het enorme dilemma!
Bij de ene ‘persoon’ ervaar je dan een euforisch gevoel en bij de partner negativiteit, boosheid, verdriet, teleurstelling, onbegrip, stress etc. Dan vervolgens kom je ergens tot de conclusie dat je moet kiezen, of roepen je vrienden of vriendinnen, ouders of partner dat. “Je MOET nu kiezen” Maar als dit het scenario is, waar kies je dan eigenlijk voor, en hoe in hemelsnaam moet je stoppen? Kies je dan voor iemand waar je je fijn voelt, of zou je kiezen voor je partner die eigenlijk (vanuit machteloosheid en angst) alleen maar lelijk doet?
Wat je beide niet meer kunt als je in een dergelijke situatie terechtgekomen bent, is verantwoordelijkheid nemen voor het eigen gevoel en gedrag. Je gaat beide verwijten maken, oordelen en machteloos en gefrustreerd reageren. Ook hier heb ik een blog over: verantwoordelijkheid-nemen-voor-gevoel/
Kiezen
Maar goed je snapt zelf ook, dat je ‘moet’ kiezen. Maar hoe kies je dan eigenlijk? Over kiezen op zich, heb k ook een blog geschreven die vindt je hier: Kiezen. Kiezen in een situatie als deze is echter complexer als alleen een blog lezen. Want waartussen kies je eigenlijk? Vaak wordt er namelijk een vergelijk getrokken tussen een relatie, een persoon, een gezin en degene op wie je verliefd bent. Maar zijn dat wel reële vergelijkingen en wat nu als je waarheidsbeeld door alle fijne stoffen is verstoord?
“Ik wil het gezin niet opgeven” of “Ik kan niet kiezen tussen de relatie en de gene op wie ik verliefd ben”. De bestaande partner echter heeft hier ook met gevoelens te maken die zijn of haar eigenwaarde zwaar onder druk zetten. Daar wil je dan niet aan denken, maar die gevoelens zijn er ook. Tegelijk kun je er dan niet voor je partner zijn, ervaart die wanhoop, frustratie, pijn, verdriet, onbegrip, verbijstering etc.
Meerwaarde
Eenmaal in zo’n situatie zijn er mogelijkheden om ook in deze situatie “verliefd op een ander” de juiste keuzes te maken. Het gaat hier namelijk om het bekend en bewust worden van de situatie, voor beide partijen. Bewust worden waar jij en je partner als mens nu eigenlijk mee te maken hebben en bewust worden van het menselijk gedrag, van jou en van de ander.
Zo stelt de partner van de verliefde persoon dat het een probleem is dat die verliefd is. En vooral ook bijvoorbeeld dat die verliefdheid moet stoppen, of de ander in elk geval niet meer mag zien. Maar is de verliefdheid wel het probleem? En is je ander dwangmatig verzoeken het contact te verbreken wel een basis om een relatie aan te gaan met elkaar? En is de verliefdheid niet een uiting van een dieperliggend gemis, een gevolg?
En kun je verliefdheid stoppen? Zeker als je weet dat er verslavende stoffen worden aangemaakt. En Moet de verliefdheid stoppen omdat je van de ander houdt, is dat liefde? Of is het angst? En waarom is dat dan zo?
Wat is het probleem hier nu eigenlijk? Is het niet dat de relatie niet zo goed was als dat jullie in eerste instantie dachten en je hier nu mee overvallen wordt? Is het probleem niet dat je bang bent iets kwijt te raken? Is verliefdheid wel het probleem? Allemaal vragen op onbekend terrein, doorgaans bij beide partners.
Waar heb je mee te maken?
Wat je moet weten is dat de persoon die verliefd is, ook enorm met zichzelf in conflict zit. Ook die ervaart een enorme worsteling. Van heftige euforie tot enorme zelfafwijzing. Daarnaast heeft een verliefd persoon te maken met een omgeving die dat allemaal ook nog eens veroordeeld en afwijst, en wordt gevoed door verslavende stoffen. Daarmee komt iemand die verliefd is in een heel moeilijke positie, die ervaart namelijk dat hij of zij MOET gaan kiezen. Iemand wil niet kiezen, weet niet hoe te kiezen, kan niet kiezen, maar moet kiezen. Maar als je moet kiezen, hoe kies je dan, en waartussen kies je dan?
- De partner waar je verliefdheid bij ervaart en euforie.
- De partner waar je wanhoop, verdriet, boosheid en teleurstelling ervaart.
Tussen deze twee personen ‘MOET’ de verliefde persoon dan kiezen. Vraag jezelf eens af, wat is dit voor keuze, en waarvoor zou jij kiezen? Als er een gezin is speelt er nog meer en als de verliefdheid is uitgekomen, hebben we doorgaans ook nog te maken met een vertrouwensbreuk.
Bij een dergelijke keuze, midden in een ‘roller coaster’ van gevoelens, gedachtes en emoties, wordt er vaak een vergelijk getrokken tussen een persoon en een gezin. Dan kiest iemand vaak of voor de ander, of voor het gezin, maar zelden bewust voor de huidige partner. Die huidige partner wordt namelijk als het probleem gezien. Hoe dan ook, de verliefde partner ‘moet’ een onmogelijke keuze maken. Dat spreken de verliefde partners ook letterlijk uit; ”Het is een onmogelijke keuze”, “Ik kan niet kiezen”, “Ik weet niet hoe ik moet kiezen”.
Wat je kan helpen in een dergelijke situatie is bewustwording, zelfbewustzijn
In een dergelijke situatie heb je eigenlijk hulp nodig, hulp omdat die een vlak is waar je geen kennis hebt, en het te complex is in je huidige staat van zijn die kennis eigen te maken. Hulp bij het ordenen van jezelf, je gevoel en emoties. Je moet eigenlijk weten waar je staat. En je partner heeft hulp nodig. Als je leert wat er is gebeurd, wat de oorsprong van de verliefdheid is, hoe je de chaos kunt ordenen en hoe je er voor de ander kunt zijn, kun je verder komen. Bewustwording staat dan centraal, denk hierbij eens aan de volgende vragen:
- Waartussen ben ik eigenlijk aan het kiezen?
- Ben ik bang om de verkeerde keuze te maken?
- Wat doet verliefdheid met mijn beoordelingsvermogen?
- Wat is eigenlijk de reden dat ik open ben komen te staan voor verliefdheid, weet ik die wel echt?
- Hoe ik mijn huidige partner zie, klopt dat wel? Is die dan werkelijk zichzelf op dit moment?
- Wat zou wanhoop bij de ander nu eigenlijk voor invloed kunnen hebben op het gedrag? Hoe reëel ben ik eigenlijk in deze stappen?
- Wat zou ik in de volgende relatie anders doen om te voorkomen dat ik weer verliefd op een ander zou worden? Weet ik eigenlijk wel hoe dit komt?
- Hoe weet ik nu eigenlijk dat die partner de ware is voor mij? Hoe toets ik dat, en wat is een relatie eigenlijk?
- Wat voor voorbeeld wil ik mijn kinderen eigenlijk geven? En wat doe ik nu? Welke impact zal dit op hen kunnen hebben?
Duidelijkheid creëren is essentieel bij het maken van een moeilijke beslissing. Voor beide partners. Maar dat is onmogelijk als je eigenlijk niet weet wat er allemaal met je gebeurd. Zorg dus voor meer inzicht in de situatie waarin je zit, dat geld voor beide partners. Vraag hulp, want dit heb je nooit geleerd, je hebt geen idee wat er allemaal speelt en waarom dat zo is. Maar onthoudt, verliefdheid op zich is niet het probleem!
Wat moet je doen als je verliefd bent op een ander?
Ik adviseer mensen om te leren omgaan met de verliefdheid, en je huidige partner er zo vroeg mogelijk in te betrekken, hoe sterk je daar ook tegen opziet. Realiseer je dat, tenzij de verliefdheid overgaat, het alleen maar complexer wordt. Wat je daarin jezelf kunt afvragen is wat je kan helpen om eerlijk te zijn naar je partner. Als je vast loopt op dat vlak, kan ik je wel helpen, dan moet je even contact opnemen.
Leren omgaan met verliefdheid binnen de relatie is iets heel anders als de verliefdheid te stoppen. Als je leert om er mee om te gaan, wordt je relatie veel beter! Doe het niet alleen, maar doe dat samen dat is ook een voordeel van een (geode) relatie. Het is fijn als je partner er is voor jou kan zijn in dit proces, en met de juiste hulp zal je versteld staan waar die partner toe in staat is. En dat kun je beide met de juiste hulp/scholing bereiken.
Het is moeilijk, en niet onlogisch als jij of jullie daar samen niet uitkomen, voor mij is dit niets bijzonders.
Leer omgaan met je gevoel
Leren omgaan met je gevoel, is iets heel anders als het gevoel voor een ander onderdrukken, je hebt waarschijnlijk alleen nog niet geleerd hoe je met je gevoel kunt omgaan. Beëindig je relatie niet vanuit een verliefdheid, dan is er veel instabiliteit, als je al een relatie wil beëindigen, doe dat dan vanuit stabiliteit. Mijn ervaring leert dat verliefdheid zeker niet het einde van een relatie hoeft te zijn. Maar als je doorgaat zonder hulp, is dat in veel geval, omdat bijvoorbeeld waarheid in de relatie verloren zal gaan. Dan slaat het een krater in vertrouwen, en zo hoeft het niet te zijn en als je er goed over nadenkt, zul je eigenlijk zo’n relatie ook niet willen. Je gaat dan wel verder, maar het zal nooit meer worden zoals het was.
Er zijn veel mensen die de verliefdheid weten te ‘overwinnen’, mensen die gevoelens weer voor hun eigen partner kunnen terug vinden, en de relatie juist sterker maken en meer openheid kunnen geven. Maar om de illusie gelijk te doorbreken, dat gaat echt niet vanzelf!
Wie kan hier iets aan doen?
Als jij verliefd op een ander bent, ben jij de enige die hier echt iets aan kan doen. Zie de verliefdheid niet als een probleem op zich, maar als een signaal, dat je in de relatie niet vindt wat je zoekt, wat niet bekend dat de relatie die je had niet goed is.
Mensen die snappen wat je doormaakt kunnen je houvast bieden, je helpen in dit moeilijke proces. Wat jou kan helpen is bewustwording van jezelf, zelfbewustzijn. Wat doe ik, wat voel ik, waarom reageer ik zo, wat overkomt mij nu eigenlijk, waarom ben ik verliefd geworden, of waarom zeg ik tegen degene van wie ik houdt ‘je moet stoppen met de verliefdheid”?
Als je hulp hierin prettig zou vinden, neem dan vrijblijvend even contact op of plan hier direct wat in, ik doe ook online sessies, dat helpt je snel verder en kan ook zonder dat je partner er gelijk van hoort.. Dan kun je van gedachten wisselen met iemand die op dit vlak ervaring heeft en krijg je een beeld hoe je verder kunt.
En als partner?
Wat kun jij doen? Het beste wat jij kunt doen is zorgen dat je jezelf blijft, en je niet laat beïnvloeden, en ook dat kun je leren. Blijf je realiseren dat degene van wie jij houdt, die nu verliefd is, het ook heel moeilijk heeft. En ik weet het, dat is ‘a Hell off a job’.
Zorg dat je je niet laat meenemen in de angst en wanhoop die je gaat ervaren. Zorg dat je grip krijgt op je gevoel en vooral ook grip houdt op je eigenwaarde, op je zelfbeeld en heel belangrijk: wordt je bewust waar je bang voor bent, en wees je bewust hoeveel je van de ander houdt.
Daarnaast is het belangrijk te weten dat je nu beide anders in de relatie staat, de relatie wordt nooit meer hetzelfde, die wordt anders! De één wil vaak verder met de relatie, en de ander wil opnieuw beginnen. Je hebt absoluut de grootste kans op herstel als je zorgt dat je je beide jezelf agaat ontwikkelen, en gaat snappen waar jullie nu eigenlijk mee te maken hebben. Realiseer je dat je het waard bent om voor te kiezen, als je waardig blijft!
Martin Goedknegt
Zelfbewustzijn als LIFE & RELATIECOACH
Meer lezen over gevoel en emotie? https://www.zelfbewustzijn.nl/gevoel-emotie-en-gedachte-onderscheiden/
Meer lezen over loslaten? https://www.zelfbewustzijn.nl/loslatenhoedoejedat/